فهرست تخصص های پزشکی و درمانی

تشخیص و درمان بیماری‌های زنان همچون عفونت دستگاه تناسلی، کیست تخمدان، نزدیکی دردناک، سرطان تخمدان و یا رحم، قاعدگی دردناک و اختلالات قاعدگی بر عهده پزشک متخصص زنان و زایمان است. زایمان طبیعی و یا عمل سزارین از جمله مواردیست که در این حیطه پزشکی قرار دارد. بیماری‌هایی نظیر اکلامپسی و پره‌اکلامپسی و ... یکی از زیر شاخه‌های پزشکی زنان است. همچنین برای انجام جراحی‌های زیبایی زنان بقاید به متخصص زنان مراجعه کنید.

جراحی مغز و اعصاب یک رشته‌ی پزشکی است در رابطه با پیشگیری، تشخیص، درمان و توانبخشی اختلالاتی که بر هر بخش از دستگاه عصبی شامل مغز، نخاع، اعصاب پیرامونی و دستگاه عروق مغزی خارج از جمجمه تأثیرگذار است. بیماری‌هایی که توسط جراحان مغز و اعصاب درمان می‌شوند عبارتند از: فتق دیسک بین مهره‌ای، وجود آب در مغز، آسیب به طناب نخاعی، آسیب به سر مانند خونریزی مغزی، شکستگی جمجه، عفئنت در مغز، تومورهای ستون فقرات و مغز، خونریزی‌های درون مغزی و...

بسیاری از بیماری‌ها هستند که بر مغز و توانایی آن در کنترل بدن تأثیر می‌گذارد. هنگامی که مغز شما آسیب دیده است، می‌تواند بر روی بسیاری از عملکردهای بدن، از جمله حافظه و حتی شخصیت شما تأثیر بگذارد. اختلالات مغزی شامل هر گونه شرایط یا معلولیتی است که بر مغز شما تأثیر می‌گذارد. برخی از بیماری های مغز و اعصاب مزمن، پیشرفته و یا تهدید کننده زندگی هستند، در حالی که بعضی دیگر شرایط قابل کنترل دارند که افراد مبتلا می‌تواند روند طبیعی زندگی خود را با آن داشته باشند.

جراحی پلاستیک، عمل زیبایی، ترمیمی از شاخه های جراحی است که با اصلاح یا ترمیم شکل انسان سروکار دارد. ترمیم کارکردی، ساختاری، و زیبایی هرگونه نقص یا بدشکلی بدن انسان را گویند. جراحی پلاستیک تنها شامل جراحی زیبایی نمی‌شود. جراحی پلاستیک بسیاری از انواع جراحی‌های ترمیمی، جراحی دست، جراحی ریز، و ترمیم سوختگی‌ها را هم شامل می‌شود. اصول جراحی در جراحی پلاستیک بر حفظ عروق، جایگزینی بافت مشابه با مشابه، توجه به مناطق کالبدی، و بهبود زخم با به‌حداقل‌رساندن بافت آسیب‌دیده متمرکز است.

اختلالات متابولیک ارثی، دسته‌ای از عارضه‌های ژنتیکی هستند که منجر به مشکلات متابولیسمی می‌شوند. اکثر مبتلایان به این اختلالات یک ژن معیوب دارند که وجود آن منجر به یک نقص آنزیمی می‌شود. صدها اختلال متابولیک ژنتیکی وجود دارد که هر یک علائم و درمان‌های متفاوتی دارند.

یکی از تخصص‌های مهم دستیاری پزشکی که با راه هوایی و تنفس انسان ارتباط نزدیکی دارد تخصص گوش و حلق و بینی است. متخصص گوش و حلق و بینی سالهای متمادی در دانشگاه و بیرون آن در طبابت برای مردم، ارتباطات راه هوایی و شنوایی و بویایی و چشایی و زیبایی سر و صورت و بینی را بررسی می کند. همچنین درمان پولیپ های بینی و ضایعات حنجره و تومورهای سرو گردن بر عهده متخصص گوش و حلق و بینی است.

متخصصین داخلی از بیماران بستری شده و اورژانسی مراقبت می‌کنند. هنگامی که دچار مشکلاتی همچون کمر‌درد، دل درد، اختلالات خواب، اختلالات بینایی و دوبینی، درد گردن و شانه، سردرد و درد صورت و... شدید، بهتر است به یک متخصص داخلی مراجعه کنید. وی با انجام آزمایش و تست‌های مربوظه بیماری شما را نشخیص و درمان می‌کند و یاشما را به پزشک متخصص در حوزه بیماری‌تان ارجاع میدهد.

استخوان‌شناسی یا ارتوپدی زیرشاخه‌ای از علوم کالبدشناسی، جامعه‌شناسی، و باستان‌شناسی به‌شمار می‌آید. استخوان‌شناسان به مطالعه دقیق ساختار استخوان‌ها، اجزای استخوان‌بندی، دندان‌ها، اشکال ظاهری، عملکردها، بیماری‌ها و آسیب‌ها، فرایند استخوان‌سازی از غضروف، استحکام و سختی استخوان‌ها، و غیره می‌پردازند. در مطالعه استخوان‌ها، سن، مرگ، جنسیت، رشد، و شیوه زندگی فردی که بقایایش به‌جا مانده در نظر گرفته می‌شود یا از طریق استخوان‌شناسی اطلاعاتی در این زمینه‌ها بازیابی می‌گردد.

درون هر فردی پر از رمز و راز های گوناگون است. هرکدام از ما سعی می‌کنیم نیمه تاریک وجود خود را از دیگران پنهان کنیم، همین باعث می‌شود مشکلاتی در روح و روان ما بوجود بیاید. مشکلاتی مانند استرس، افسردگی، ترس بیش از حد یا همان فوبیا، مشکلات خانوادگی، اعتیاد، اختلالات اشتها، اختلالات وسواس و ... . در این مواقع یک روانشناس می‌تواند کمک کند تا مشکلات خود را حل و با آرامش بیشتری زندگی کنیم.

سرطان‌شناسی یا انکولوژی شاخه‌ای از رشتهٔ پزشکی است که در مورد تومورها و سرطان مطالعه می‌کند. پزشک متخصص در این رشته را سرطان‌شناس یا انکولوژیست می‌نامند. وظایف یک انکولوژیست عبارت است از: تشخیص هر نوع سرطان در یک شخص با اندازه‌گیری زیست‌نشانگرها، نمونه‌برداری، تصویربرداری‌های مختلف و اسکن رادیوایزوتوپ معالجه (شامل عمل جراحی، شیمی‌درمانی، پرتودرمانی و هرگونه اقدام پزشکی دیگر) پیگیری وضعیت بیمار سرطانی بعد از مداوا (معاینه، آزمایش، اسکن و تصویربرداری)

مواردی که نیاز است سریعتر به دندانپزشک مراجعه کرد عبارتند از: اگر دچار درد شدید دندان شدید به نحوی که دندان به لمس یا حرارت حساس شد بهتر است هرچه سریعتر به دندانپزشک مراجعه و از استفاده خودسرانه مسکن اجتناب کنید اگر شاهد شل شدن دندان به همراه خونریزی و قرمزی لثه‌ها شدید، بهتر است هرچه سریعتر به دندانپزشک مراجعه کنید زیرا دچار بیماری لثه شدید. اگر اطراف دهان و یا فک شما دچار تورم شد، نشان از عفونت دندان دارد و باید هرچه سریعتر معالجه شود. اگر باردار هستید و دچار دندان درد شدید به هیچ عنوان برای مدت طولانی از مسکن ها استفاده نکنید زیرا درمان‌های اورژانسی دندانپزشکی در هر دوره و زمانی از بارداری می‌تواند انجام شود.

جراحی دهان و فک و صورت در ایران از رشته‌های تخصصی دندانپزشکی است. یک جراح دهان و فک و صورت قادر است جراحی هایی در زمینه عفونت‌های فک و صورت، جراحی ترمیمی و زیبایی فک و صورت و جمجمه و گردن، جراحی تومورها و کیست‌های خوش و بدخیم فک و صورت و گردن، جراحی نواقص مادرزادی و اکتسابی مثل شکاف کام و لب یک طرفه و دو طرفه، و جراحی‌هایی ک در ناحیه دهان، فک، صورت، جمجمه و گردن، جراحی‌های داخل دهانی کوچک (مینور)، جراحی اسیب‌های ترافیکی (تروما) انجام دهد.

ویزیت روانپزشکی معمولا شامل معاینه وضعیت روانی و اخذ شرح حال است، اما گاهی برای بررسی و رد کردن علل طبی احتمالی ایجاد کننده یک بیماری از آزمایش ها و گاهی تصویر‌برداری مغز استفاده می‌شود. روانپزشکی یکی از شاخصه‌های تخصص علم پزشکی است و پس از گذراندن دوره پزشکی تخصص روانپزشکی را میگذرانند. متخصص روانپزشکی می‌تواند تجویز دارو کند، اما روانشناس ها امکان تجویز دارو را ندارند.

بیماری‌های قلب و عروق به تمام بیماری‌هایی که دستگاه گردش خون را تحت تاثیر قرار می‌دهد اشاره می‌کند. بیماری های قلب و عروق شامل حمله قلبی، سکته قلبی، آریتمی قلب، کاردیومیوپاتی، نارسایی قلب، عروق کرونرو عروق مغز و ... می‌باشد. ازجمله نشانه‌های بیماری‌های قلب و عروق میتوان به درد قفسه سینه، درد در پشت، درد در دست‌ها، درد در گردن، درد در فک، تنگی نفس، تهوع یا استفراغ، تپش قلب سریع و یا نامنظم،خستگی، اضطراب، سوء هاضمه و یا سوزش معده اشاره کرد که در صورت بروز با مراجعه به پزشک متخصص قلب و عروق می‌توان از سلامتی قلب خود مطمئن شوید.

ریه‌ها قسمتی از دستگاه تنفسی هستند که در جهت تامین اکسیژن و دفع کربن دی اکسید بافت های مختلف بدن فعالیت می‌کند. بیماری‌های ریه می‌تواند در نتیجه آسیب به پرده جنب، حفره پلورال و اعصاب تنفسی ایجاد شود. بیماری‌های ریه عموما به دودسته محدودکننده و انسدادی تقسیم می‌شوند. بیماری‌های محدودکننده ریه در ارتباط با کاهش ظرفیت ریه‌ها است که باعث کاهش حجم ریه‌ها می‌گردند. بیماری‌های انسدادی ریه در ارتباط با انسداد مجاری هوایی نایژه‌ها، نایژک‌ها و کیسه‌های هوایی هستند. این گروه از بیماری‌ها با کاهش سرعت جریان بازدمی مشخص می‌شوند.

ارتودنسی یکی از رشته‌های تخصصی دندانپزشکی است. کار اورتودنسی بیشتر تصحیح جفت شدن نامناسب دندان هاست. جفت شدن نامناسب دندان‌ها می‌تواند ناشی از قرار گرفتن نادرست دندان ها و یا دوفک نسبت به هم و یا هر دو مشکل باشد. درمان‌های ارتودنسی را می‌توان به درمان با دستگاه‌های ثابت و متحرک تقسیم کرد. دستگاه‌های ثابت دستگاه‌هایی هستند که در طول درمان نیازی به خارج نمودن آن‌ها از دهان توسط بیمار وجود ندارد و از براکت و سیم تشکیل شده‌اند. دستگاه‌های متحرک دستگاه هایی هستند که بیمار می‌تواند در طول درمان آن‌ها را از دهانش خارج کند و به پلاک مشهورند.

مواردی چون آسیب‌دیدگی نخاع، آسیب‌دیدگی اندام‌های لگن، بیماری‌های گوارشی مزمن و مجاری ادراری و التهاب و عفونت پروستات، عارضه‌های شایعی که جراحی اورولوژی را ضروری می‌سازد؛ که همگی منشأ نوروژنیک دارند. بیماری‌های مزمن و بدخیم شایع دیگری نیز وجود دارد که جراحی بزرگ کردن یا قطع یا رفع انسداد برای درمان آن‌ها مفید است. این دسته از عارضه‌ها دستگاه‌های تناسلی، کلیوی و گوارشی را درگیر می‌کنند.

ریشه‌درمانی یا اندودنتیکس یکی تخصص‌های دندان‌پزشکی است.ریشه‌درمانی با مغز دندان (پالپ) و بافت‌های پیرامون ریشه دندان سروکار دارد. اگر برای پالپ دندان مشکلی ایجاد شود باید با عمل درمان ریشه معالجه گردد. علم اندونتیکس بنا به تعریف عبارت است از «شاخه‌ای از علم دندانپزشکی که راجع به ریخت‌شناسی، بحث می‌کند». فیزیولوژی و آسیب‌شناسی پالپ و بافت‌های اطراف ریشه دندان

بیماری‌های پوستی انواع مختلفی دارند که گاهی میتوانند خطرناک و حتی مرگبار باشند، این بیماری‌ها میتوانند مسری یا غیر مسری باشند. از شایع‌ترین بیماری‌های پوستی می‌توان به سلولیت، حساسیت های پوستی و عفونت‌های قارچی پوست اشاره کرد. تشخیص زودهنگام بیماری‌های پوستی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

متخصصین جراحی عمومی از این سبب عمومی نامیده می‌شوند که قادر به جراحی همه اعضای بدن می‌باشند. در مواقعی که بیماران تصادفی و تهدید کننده حیات وجود داشته باشند این جراحان می‌توانند جراحی ارتوپدی، زنان، اورولوژی و در مواردی جراحی مغز و اعصاب انجام دهند. جراحی عمومی تنها رشته تخصصی جراحی است که با همه اصول جراحی آشنایی دارد.

یک معاینه کامل چشم شامل اندازه‌گیری فشار داخل چشم، بررسی قسمت خلفی و شبکیه، و بررسی قسمت قدامی(جلویی) چشم است. با مراجعه دوره‌ای به چشم پزشک و معاینه کامل چشم می‌توان بسیاری از بیماری‌های چشم را در مراحل اولیه تشخیص داد و نسبت به درمان آن‌ها اقدام کرد. زمان تکرار آزمایشات چشم پزشکی باتوجه به سن هر فرد متفاوت است. اگر سن زیر 40 سال باشد بهتر است حداکثر هر 3 سال نسبت به معاینه کامل چشم اقدام کرد. برای رده سنی 40 تا 65 سال، هر دوسال و برای سنین بالای 65 سال هرسال باید برای معاینه کامل چشم مراجعه کرزد. اگر دچار دیابت یا بیماریهای سیستمکیک یا چشمی خاص هستید احتیاج به معاینات بیشتری دارید.

بسیاری از بیماری‌ها هستند که بر مغز و توانایی آن در کنترل بدن تأثیر می‌گذارد. هنگامی که مغز شما آسیب دیده است، می‌تواند بر روی بسیاری از عملکردهای بدن، از جمله حافظه و حتی شخصیت شما تأثیر بگذارد. اختلالات مغزی شامل هر گونه شرایط یا معلولیتی است که بر مغز شما تأثیر می‌گذارد. برخی از بیماری های مغز و اعصاب مزمن، پیشرفته و یا تهدید کننده زندگی هستند، در حالی که بعضی دیگر شرایط قابل کنترل دارند که افراد مبتلا می‌تواند روند طبیعی زندگی خود را با آن داشته باشند.

دندانپزشکان اطفال در ارائه خدمات دندانپزشکی به کودکان، از نوزادان تا نوجوانان تخصص دارند. آنها آموزش دیده اند تا به نیازها و نگرانی های منحصر به فرد بیماران جوان رسیدگی کنند و محیطی امن و راحت برای درمان دندان فراهم کنند. برخی از درمان های رایج ارائه شده توسط دندانپزشکان اطفال عبارتند از: مراقبت های پیشگیرانه: این شامل معاینات منظم، تمیز کردن، و درمان های فلوراید برای جلوگیری از پوسیدگی دندان و بیماری لثه است. مراقبت های ترمیمی: این شامل روش هایی مانند پرکردن، روکش و کانال های ریشه برای ترمیم یا ترمیم دندان های آسیب دیده است. مراقبت های ارتودنسی: این شامل تشخیص و درمان مال اکلوژن (مشکلات بایت) و سایر مسائل ارتودنسی است. اورژانس های دندانپزشکی: دندانپزشکان اطفال برای رسیدگی به اورژانس های دندانی مانند دندان درد، دندان های شکسته و شکستگی دندان آموزش دیده اند. دندانپزشکی با نیازهای ویژه: دندانپزشکان اطفال همچنین برای کار با کودکانی که نیازهای ویژه دارند، مانند کودکان مبتلا به اوتیسم، سندرم داون یا فلج مغزی، آموزش دیده اند تا مراقبت های دندانی مناسب را ارائه دهند.

در بیماری‌های مرتبط با کبد باید به این نکات توجه کرد که ایا مشکل به‌طور اولیه در سلول کبدی وجود دارد یا ثانویه است؟ ایا بیماری ناگهانی بروز کرده‌است یا تدریجی؟ ایا مشکل بیمار سبب اختلال مهمی در کارکرد طبیعی سلول کبدی شده‌است یا خیر؟ ایا علایم ونشانه‌هایی از هیپرتانسیون پورت وجود دارد؟ علایمی همچون خارش، یرقان، بی اشتهایی، کاهش وزن و تب در بیماری‌های کبد بسیار مهم هستند. علامتی همچون کبودی پس از ضربه مختصر نشانه‌هایی شوم از بیماری کبدی حاد یا مزمن می‌باشد. باید به تماس بیمار با افراد یرقانی توجه کرد اگر بیمار هرگونه تزریقی داشته‌است، عفونت هپاتیت b ویا c ممکن است بیماری زمینه‌ای باشد. تزریقات شامل انتقال خون یا پلاسما، خالکوبی و اقدامات دندان پزشکی می‌باشد

جراحان حنجره برای معالجه بیماران مبتلا به فلج طناب صوتی یا تنگی حنجره ، برای ترمیم شکل اصلی حنجره آنها تخصص دارند. همچنین می توان از آن برای درمان افرادی که به سرطان مبتلا شده اند ، جراحی هایی که باعث آسیب عصبی یا آسیب به حنجره شده است ، استفاده کرد.

هنگامی که بیمار دچار بیماری لثه می شود، ابتدا به درمان ها و ترمیم های بدون جراحی و ریسک روی می اورد، سپس سراغ جراحی لثه می رود. در صو رتی که درمان بیماری لثه به تعویق بیفتد و هیچ اقدامی برای آن انجام نشود و در نتیجه بیماری پیشرفت کند، پزشک در وهله اول جراحی لثه را تجویز می کند. البته این تجویز بستگی به شرایطی دارد که بیمار به آن گرفتار شده است. دندانپزشک تمامی شرایط و حال بیمار را معاینه می کند، به طور مثال عواملی مانند التهاب لثه و یا عفونت لثه را بررسی می کند تا پی به میزان پیشرفت بیماری ببرد. اگر بیماری به حدی پیشرفت کرده باشد که نتوان از روش‌های غیر جرحی برای درمان استفاده کرد، جراحی لثه تجویز و انجام می‌شود.

متخصص ایمپلنت و پروتزهای دندانی یک جراح کاشت دندان که یا جراح دهان و فک و صورت یا پریودنتیست است ، متخصص در روش های جراحی است و آموزش و تجربه جراحی بیشتری نسبت به سایر متخصصان و دندانپزشکان عمومی دارد.

جراحی قلب انواع مختلفی دارد، آنچه عموم جامعه با آن آشنایی دارند عمل قلب باز و یا بای پس عروق کرونر است. جراحی قلب باز شامل استفاده از بخش سالم رگ های خونی قسمت هایی از بدن برای دور زدن بخشی از شریان کرونر آسیب دیده یا مسدود شده می باشد. از انواع دیگر جراحی‌های قلب می‌توان از پیوند قلب، ترمیم و یا تعویض دریچه، نارسایی دریچه قلب، تنگی دریچه قلب و جراحی آریتمی نام برد.

عفونت در بدن معمولا با علاومی همراه است از جمله: تب، اسهال، خستگی، دردهای عضلانی، سرفه و... پیش از مراجعه به پزشک جواب سوال‌هایی نظیر داشتن مشکل تنفس، سردرد شدید به همراه تب، نیش زدگی توسط حشرات، مشکلات ناگهانی بینایی، داشتن تورم در بدن را یکبار با خود مرور کنید. بیماری‌های عفونی ممکن است به دلایل مختلف نظیر باکتری‌ها، قارچ‌ها، انگل، ویروس ها و نیش حشرات ایجاد شوند.

علایمی که بیماران به جراح عروق و تروما مراجعه میکنند شامل بیماری های نیازمند جراحی عروق درد ساق پا به هنگام راه رفتن، سردی و سفیدی پا، زخم پا، کبودی و سیاهی پا، واریس پا، ورم پا،زخم ساق، تنگی عروق پا، کلیه،احشایی، کاروتید، کاروتید بادی، جراحی تیرویید، انوریسم و سودوانوریسم، پرمیکت و پورت، تعریق بیش از حدو و غیره میباشد و اگر شما از این علائم ذکر شده دارید میتوانید به جراح عروق و تروما مراجعه کنید.

نفرولوژیست را به دکتر فوق تخصص کلیه نیز می­ گویند. فوق تخصص نفرولوژی قبل از اینکه به صورت ویژه بر روی کلیه و مجاری ادراری متمرکز شود، متخصص داخلی (internal medicine specialist) بوده است. پزشکان برای بررسی ابتلا به بیماری کلیه دستور آزمایش خون و ادرار می‌دهند. در صورت از کار افتادن کلیه باید دیالیز یا پیوند کلیه انجام شود.

روماتولوژیست به درمان بیماری‌های استخوان‌های بدن و بافت همبند می‌پردازد. روماتولوژی بیشتر به مطالعه ایمنی شناسی می‌پردازد، زیرا بسیاری از بیماری‌های این تخصص ریشه سیستم ایمنی دارند. یک روموتولوژیست در زمینه بیماری‌های استخوان، بافت همبند، ستون فقرات، مفصلی و مشکلات خارج مفصلی فعالیت می‌کند. مشکلات خارج مفصلی شامل مشکلات تاندون‌ها، کیست‌های اطراف مفصلی و ... می‌شود.

جراحی توراکس تروما و دردی که از حاصل از سینه گاه می باشد را برطرف می کند. با اینکه این عمل جراحی خطرات و عوارضی دارد، اما این خطرات بسیار کم بوده و در بیشتر از هفتاد درصد از عمل های جراحی زیبایی سینه رخ میدهند. جدا از این مسئله ها، فقط 25% از جراحان توراکس از جراحی VATS استفاده می کنند. این عمل جراحی گزینه‌های عمل جراحی مختلفی را به جراحان میدهد. در این راه امکان بیوپسی از بافت ریوی وجود داشته و همینطور تومورهای قسمت ریه یا قفسه سینه را از بین می‌برد. عمل جراحی توراکس سینه فقط تعداد کمی برش جراحی کوچک داشته در صورتی که انواع مختلف جراحی های باز به برش های جراحی مختلف نیاز داشته و همینطور امکان انجام عملیات تهاجمی نیز وجود دارد به اندازه ای که موجب درد و ناراحتی های بسیار بعد از عمل جراحی می شوند.

تخصص اطفال که از شاخه‌های اصلی پزشکی می‌باشد به طور اختصاصی به مسائل رشد و بیماری‌های کودکان می‌پردازد. تخصص اطفال در برگیرنده مسائل تندرستی کودک از زمان نوزادی تا بزرگ‌سالی است. متخصص اطفال با تمام جنبه‌های پرورش کودک برای رشدی سالم تا بزرگسالی سروکار دارد. اطفال ممکن است در بدو تولد دچار بیماری‌هایی من جمله شکاف کام و لب و یا ناهنجاری‌های قلبی و کلیوی باشد و یا در دوران کودکی دچار بیماری‌های آشکار و یا پنهان شوند، در این ایام مراجعه دبه پزشک اطفال می‌تواند از نگرانی‌های والدین بکاهد.

رادیولوژیست شخصی است که پزشک بوده و دارای تخصص پرتوشناسی است. هدف رشته رادیولوژی تشخیص بیماری یا حالات غیرطبیعی بدن به کمک روش‌های پیشرفته تصویری است. رادیولوژیست در حصول یک تصویر پزشکی نقشی ندارد مگر در مواردی خاص از جمله غلوروسکوپی. تمرکز رادیولوژیست بیشتر تشخیص امراض یا نابسامانی‌ها از روی تصاویر بدست آمده‌است، نه تهیه خود آن. تهییه تصاویر رادیولوژی از جمله وظایف تکنسین رادیولوژیست است.

تخصص اطفال که از شاخه‌های اصلی پزشکی می‌باشد به طور اختصاصی به مسائل رشد و بیماری‌های کودکان می‌پردازد. تخصص اطفال در برگیرنده مسائل تندرستی کودک از زمان نوزادی تا بزرگ‌سالی است. متخصص اطفال با تمام جنبه‌های پرورش کودک برای رشدی سالم تا بزرگسالی سروکار دارد. اطفال ممکن است در بدو تولد دچار بیماری‌هایی من جمله شکاف کام و لب و یا ناهنجاری‌های قلبی و کلیوی باشد و یا در دوران کودکی دچار بیماری‌های آشکار و یا پنهان شوند، در این ایام مراجعه دبه پزشک اطفال می‌تواند از نگرانی‌های والدین بکاهد.

رشته ی اندویورولوژی بر جراحی های کم تهاجمی تمرکز دارد که در چند دهه ی اخیر به طور ویژه ای در سراسر دنیا مورد توجه قرار گرفته است و به درمان بیماری های ادراری با وسایل و دستگاههای پیشرفته که در آن حداقل برش پوستی و درد و ناتوانی پس از عمل ایجاد می شود، می پردازد و امروزه در بخش های پیشرفته بخش اعظم جراحی ها به این روش صورت می گیرد . با آمدن رشته اندویورولوژی، انقلاب بزرگی در درمان سنگ‌های کلیه بدون جراحی و برش ایجاد شده است،

دامپزشکی شاخه پزشکی است که به پیشگیری ، کنترل ، تشخیص و درمان بیماری ، اختلال و آسیب در حیوانات می پردازد و در کنار این امر به پرورش دام ، دامپروری ، اصلاح نژاد ، تحقیقات در زمینه تغذیه و تولید محصول نیز می پردازد.

یک معاینه کامل چشم شامل اندازه‌گیری فشار داخل چشم، بررسی قسمت خلفی و شبکیه، و بررسی قسمت قدامی(جلویی) چشم است. با مراجعه دوره‌ای به چشم پزشک و معاینه کامل چشم می‌توان بسیاری از بیماری‌های چشم را در مراحل اولیه تشخیص داد و نسبت به درمان آن‌ها اقدام کرد. زمان تکرار آزمایشات چشم پزشکی باتوجه به سن هر فرد متفاوت است. اگر سن زیر 40 سال باشد بهتر است حداکثر هر 3 سال نسبت به معاینه کامل چشم اقدام کرد. برای رده سنی 40 تا 65 سال، هر دوسال و برای سنین بالای 65 سال هرسال باید برای معاینه کامل چشم مراجعه کرزد. اگر دچار دیابت یا بیماریهای سیستمکیک یا چشمی خاص هستید احتیاج به معاینات بیشتری دارید.

متخصص بیماری های دهان ارائه دهنده خدمات بهداشت دهان و دندان است که انواع مختلفی از اقدامات جراحی را در کل ناحیه صورت ، دهان و فک انجام می دهد.

دکتری داروسازی، به درجه دکترای حرفه‌ای در رشته تحصیلی داروسازی گفته می‌شود و در بسیاری از کشورها از جمله ایران، دریافت این درجه پیش نیاز صدور مجوز جهت فعالیت یک داروساز می‌باشد

از جمله بیماری‌هایی که یک جراح کودک به تشخیص و درمان آن می‌پردازد می‌توان از شکاف کام و لب، کیست‌های گردنی، ناهنجاری‌های دستگاه گوارش، ناهنجاری‌های پوستی، نقص‌های جدار شکم، انسداد محل اتصال لگنچه به حالب، انسداد محل اتصال حالب به مثانه، ریفلاکس مثانه به حالب و... نام برد.

به طور کلی دردها به دونع تقسیم می‌شوند. درد حاد و درد مزمن. درد حاد معمولاً پی‌آمد ایجاد حسی در سیستم عصبی است که به منظور هشدار دادن یک بیماری یا آسیب احتمالی و ضرورت انجام درمان تولید می‌شود، این نوع از درد معمولا با گذشت زمان و به مرور بهبود پیدا می‌کند. درد مزمن که شامل درد گردن و کمر، میگرن، درد سرطان، درد عصبی و... می‌شود، با گذشت زمان آرام نمی‌گیرد؛ در چنین شرایطی بهتر است به یک پزشک متخصص درد مراجعه کنیم تا در تسکین درد به ما کمک کند.

پزشک خانواده نیز مثل پزشک عمومی انواعی از بیماری‌ها را مدیریت می‌کند که به شکل تمایز نیافته و در مراحل اولیه از شروعشان هستند و گاهی ممکن است نیاز به مداخله فوری پزشکان متخصص داشته باشند.هدف یک پزشک عمومی، داشتن نگرشی کلی در رسیدگی به عوامل بیولوژیک، روحی و اجتماعی است که باید برای مراقبت بیماری در هر مریض مورد توجه قرار گیرند. وظایف پزشکان عمومی به ارگان‌های خاصی از بدن محدود نمی‌شود و آنها مهارت‌های نسبی در زمینه درمان اشخاص با مشکلات متعدد سلامتی را دارا هستند.

متخصص دندانپزشکی ترمیمی از تخصص های مربوط به زیبایی و ترمیمی نقاط مختلف دهان می باشد که این دندانپزشکان با گذراندن دوره مخصوص این فلوشیپ را دریافت میکنند.

ترک اعتیاد به مواد مخدر به روند درمان روانی یا پزشکی اعتیاد به مواد مخدر مانند تریاک، هروئین، کوکائین، برخی داروها و الکل اطلاق می‌شود. مراکز ترک اعتیاد به روند ترک و درمان روانی بیماران کمک بسیاری می کند

طب کار شاخه‌ای از پزشکی است که در زمینهٔ خدمات سلامت شغلی فعالیت می‌نماید. طب کار یک رشته تخصصی پزشکی جدید، که نه تنها در ایران، بلکه در بسیاری از کشورهای جهان می‌باشد. در این رشته اقدامات بالینی واجرای برنامه‌های پیشگیری با توجه به شرایط محیط کار شاغل انجام می‌شود و از این طریق به سلامت شاغلین می‌پردازد.

پزشکی هسته‌ای شاخه‌ای از تصویربرداری پزشکی، فیزیک پزشکی و پرتونگاری مولکولی است که از خواص هسته‌ایِ مواد (مثل رادیوایزوتوپ‌ها) برای تشخیص و درمان بیماری‌ها استفاده می‌کند. داروسازی هسته‌ای نیز به این شاخه از علوم پایهٔ پزشکی کمک می‌کند.

نسل‌شناس یا ژنتیک‌شناس به زیست‌شناسی گفته می‌شود که به صورت تخصصی به مطالعه و تحقیق پیرامون ژنتیک پرداخته‌است. این مطالعات، در مورد ژن، وراثت و تنوع در میان انواع موجودات زنده است.

متخصص اعصاب و روان کودکان به تشخیص و درمان بیماری‌های روانی کودک کمک می‌کند تا کودک به زندگی عادی خود بازگردد. اگر والدین در کودکان خود شاهد علایمی چون اختلال در غذا خوردن، اختلالات خلقی، تغییرات رفتاری شدید، اختلالات اضطرابی، به سختی توجه و تمرکز کردن بر چیزی، فعالیت‌های بدنی بیش از حد شدند بهتر است هرچه سریعتر به یک متخصص اعصاب و روان کودک مراجعه کنند تا بیماری کودک زودتر تشخیص و درمان شود.

اپتومتریست یک حرفه بهداشتی است که شامل معاینه چشم ها و سیستم های دیداری قابل استفاده برای نقص یا ناهنجاری ها و همچنین اصلاح خطای انکسار با عینک یا لنزهای تماسی و درمان بیماری های چشم است.

پزشک عمومی انواعی از بیماری‌ها را مدیریت می‌کند که به شکل تمایز نیافته و در مراحل اولیه از شروعشان هستند و گاهی ممکن است نیاز به مداخله فوری پزشکان متخصص داشته باشند.هدف یک پزشک عمومی، داشتن نگرشی کلی در رسیدگی به عوامل بیولوژیک، روحی و اجتماعی است که باید برای مراقبت بیماری در هر مریض مورد توجه قرار گیرند. وظایف پزشکان عمومی به ارگان‌های خاصی از بدن محدود نمی‌شود و آنها مهارت‌های نسبی در زمینه درمان اشخاص با مشکلات متعدد سلامتی را دارا هستند.

صرف نظر از وزن و گرفتن رژیم چاقی یا لاغری در موارد مختلفی لازم است به متخصص تغذیه مراجعه کنیم. مواردی که با دیدن آن‌ها شما باید به متخصص تغذیه مراجعه کنید عبارتند از: هنگامی که شکم شما به صورت منظم کار نکند. در این مواقع شما باید حتما به متخصص تغذیه مراجعه کنید. اگر در هنگام مصرف لبنیات دچار دل درد، دل پیچه و یا نفخ می‌شوید بهتر است به یک متخصص تغذیه مراجعه کنید. اگر دچار سوزش و یا رفلکس معده هستید با مراجعه به متخصص و دریافت یک رژیم غذایی می‌توانید به سوزش معده خود پایان دهید. اگر دچار کاهش یا افزایش شدید و ناگهانی اشتها شدید حتما به یک متخصص تغذیه مراجعه کنید. اگر قصد بارداری دارید بهتر است به یک متخصص تغذیه مراجعه کنید تا بدن خود را برای داشتن سالم ترین دوران بارداری آماده کنید.

میکروب‌شناسی یا میکروبیولوژی دانشی است که دربارهٔ شکل، ترکیب، ویژگی‌ها و بیماری‌زایی ریزسازواره‌ها (میکروارگانیسم‌ها) یا جانداران بسیار ریز بحث و گفتگو می‌کند. جاندارانی که در میکروبیولوژی بیشتر بررسی می‌شوند شامل باکتری‌ها، ویروس‌ها، و یوکاریوت‌هایی مانند قارچ و تک سلولی‌ها یا پروتوزوئرها می‌باشد. پروکاریوت‌ها ریزسازواره‌هایی هستند که دی‌ان‌ای آن‌ها به‌طور فیزیکی از سیتوپلاسم جدا نشده‌است.

متخصص بیهوشی (Anesthesiologist) به پزشکی میگویند که به بیهوشی و فرایندهای مربوط به عمل جراحی می‌پردازد. نام کامل رشته بصورت بیهوشی، مراقبتهای ویژه و درد میباشد که امروزه دایره فعالیتهای یک متخصص بیهوشی علاوه بر انجام بیهوشی و بیحسیهای داخل اتاق عمل ، شامل فعالیت درمانی در بخش مراقبتهای ویژه ( آی سی یو) و کنترل دردهای حاد مثل درد بعد از عمل جراحی و کنترل دردهای مزمن همچون دردهای بیماریهای مفصلی و سرطانی است.

مامایی یا قابلگی رشته‌ای از گروه «علوم پزشکی و بهداشت» است و به بارداری و زایمان و مشاوره می‌پردازد. مامایی یکی از پر طرفدارترین رشته‌های دنیا بخصوص برای بانوان است و اولین رشته دارای مجوز مطب در مقطع لیسانس و حق تجویز دارو، آزمایش و سونوگرافی (فقط در حوزه کاری مامایی) است و این رشته در مقطع کارشناسی ارشد دارای ۵ گرایش مختلف: مامایی در پزشکی قانونی، بهداشت مادر و کودک، بهداشت باروری، آموزش مامایی و مامایی در بلایا و سوانح بوده و رشته مشاوره در مامایی نیز از رشته‌های ایجاد شده در سال‌های اخیر برای رفع نیازهای مشاوره ای زنان می‌باشد

طب فیزیکی و توانبخشی یک رشته پزشکی تخصصی بالینی است که به بررسی، پیشگیری و درمان معلولیت‌ها و ناتوانی‌های فیزیکی می‌پردازد. طب فیزیکی با استفاده از روش‌های فیزیکی شامل گرما، سرما، آب درمانی، ماساژ، مانیپولاسیون و جریان‌های الکتریکی از گذشته دور مورد استفاده بشر بوده و در نوشته‌های بقراط در 400 سال قبل از میلاد به آن‌ها اشاره شده‌است. طب توانبخشی به معنی حفظ حداکثر عملکرد جسمی، روحی و اجتماعی فرد است.

طب سوزنی یا سوزن درمانی که به زبان چینی به آن ژن جیو (ZHEN JIU) گفته می‌شود مهم‌ترین شاخه طب سنتی چینٰ TCM است که با فروکردن سوزن‌های بسیار نازک به نقاط خاصی از بدن که گذرگاه‌های انرژی دانسته می‌شوند باعث تسکین درد یا درمان مشکل خاصی از بیمار می‌شود.

نوروفیزیولوژیست های بالینی متخصص در تشخیص اختلالات سیستم عصبی مرکزی و محیطی هستند. نوروفیزیولوژیست بالینی همچنین به عنوان متخصص مغز و اعصاب ، متخصص مغز ، پزشک مغز و پزشک اعصاب شناخته می شود. آنها روشهای بسیاری را برای ارزیابی عملکرد مغز و سیستم عصبی انجام می دهند. این روشها شامل EEG (الکتروانسفالوگرافی) و (الکترومیوگرافی) است.

گفتاردرمانی یا آسیب‌شناسی گفتار و زبان رشته‌ای از علوم توانبخشی است که توسط یک متخصص بالینی بنام گفتار درمانگر یا آسیب‌شناس گفتار و زبان به بررسی، تشخیص و درمان اختلالات ارتباطی، اختلالات درکی، اختلالات صوت و مشکلات بلع می‌پردازد. یک تصور غلط و رایج این است که گفتار درمانی را شاخه ای از روانشناسی می‌دانند که با صحبت کردن با مردم به اصلاح اختلالات رفتاری می‌پردازد. عده ای زیادی از مردم این رشته را محدود به اصلاح کردن اختلالات تلفظ می‌دانند (مثلاً فردی که توانایی تلفظ حرف ر را ندارد). در حقیقت گفتار درمانی با حوزه گسترده‌ای از موضوعات گفتار (تکلم)، زبان، بلع، صوت و ارتباط درگیر می‌شود

شنوایی‌شناسی یا ادیولوژی (Audiology) علم مطالعهٔ اختلالات شنوایی و تعادلی از راه شناسایی و ارزیابی عملکرد شنوایی و تعادلی و توانبخشی آن است. یکی از زیر شاخه‌های شنوایی‌شناسی ،شنوایی‌سنجی می‌باشد.

پزشکی ورزشی تخصصی از علم پزشکی است که با نام طب ورزش نیز از آن یاد می‌کنند. دکترهای متخصص پزشکی ورزشی در زمینه سلامتی ورزشکاران و همچنین استفاده از ورزش در جهت حفظ سلامت عمومی انسان‌ها مطالعه و فعالیت می‌نماید. علاوه بر آن به درمان،جلوگیری و پیشگیری از آسیب‌های ورزشی و مرتبط آن کمک می‌کند.

ارتوپدی فنی زیر مجموعه ای از رشته های وابسته به پزشکی است که هدف از آن تولید ارتوز و پروتز و آموزش بیمار برای استفاده از آنها است. کسانی را که در این رشته فعالیت میکنند اگر ارتوز تولید میکنند ارتوتیست Orthotist و در صورتیکه پروتز یا اندام مصنوعی میسارند پراستتیست Prosthetist مینامند. ممکن است یک نفر در هر دو این رشته ها فعالیت داشته باشد.پروتز ها اندام های مصنوعی هستند که برای بیمار ساخته شده و در جای اندام طبیعی از دست رفته گذاشته میشوند. بیماران به علل متفاوتی ممکن است یک اندام یا قسمتی از آن را نداشته باشند.

حساسیت یا آلرژی پاسخ افراطی سیستم ایمنی بدن در برابر برخی عوامل است. این مشکل در بین بزرگسالان و حتی کودکان بسیار شایع است. حساسیت ها ممکن است ارثی باشند و بعضی از کودکان با داشتن حساسیت به ترکیبات خاصی متولد می شوند اما برخی حساسیت ها نیز در طول زمان یا دوران رشد در فرد به وجود می آیند. متخصصان آلرژی در برخی از بیماران دچار آلرژی از روش ایمنی درمانی یا حساسیت زدایی استفاده می كنند. در این شیوه ابتدا با انجام تست های پوستی نوع ماده آلرژی زا مشخص می شود و سپس مانند واكسیناسیون، آن ماده را تدریجاً از مقادیر كم به طور متوالی به فرد تلقیح می كنند تا دستگاه ایمنی فرد نسبت به آن مقاوم شود به این ترتیب آلرژی در فرد درمان میشود.

در درمان سرطان با استفاده از پرتو درمانی، از امواج پر انرژی برای کشتن سلول‌های سرطانی بدون آسیب رساندن به سلول‌های سالم استفاده می‌کنند. هدف از این نوع درمان، نابودی و یا تخریب سلول‌های سرطانی است. پرتو درمانی هم مانند سایر روش‌های درمانی مکن است عوارض جانبی داشته باشد. پرتو درمانی دو عارضه دارد: زود هنگا و دیر هنگام زودهنگام مانند خستگی و حالت تهوع که ممکن است در حین و یا درست پس از درمان ایجاد شود و تا چند هفته باقی بماند. عوارض دیر هنگام مانند مشکلات ریوی که ممکن است بعد از چند سال ایجاد شود و معمولا هم همیشگی هستند.

میکروب‌شناسی یا میکروبیولوژی دانشی است که دربارهٔ شکل، ترکیب، ویژگی‌ها و بیماری‌زایی ریزسازواره‌ها (میکروارگانیسم‌ها) یا جانداران بسیار ریز بحث و گفتگو می‌کند. جاندارانی که در میکروبیولوژی بیشتر بررسی می‌شوند شامل باکتری‌ها، ویروس‌ها، و یوکاریوت‌هایی مانند قارچ و تک سلولی‌ها یا پروتوزوئرها می‌باشد. پروکاریوت‌ها ریزسازواره‌هایی هستند که دی‌ان‌ای آن‌ها به‌طور فیزیکی از سیتوپلاسم جدا نشده‌است.

پزشکی خواب (به انگلیسی: Sleep medicine) یک تخصص یا فوق تخصص پزشکی است که به تشخیص و درمان اغتشاشات و اختلالات خواب اختصاص دارد

کار درمانی از جمله زیر شاخه‌های رشته توانبخشی است که رویکرد های درمانی را در ۳ سطح -جسم ، ذهن، روان- در قالب فعالیت هدفمند و معنادار ارائه می دهد. به عبارتی در کاردرمانی به وسیله کار و فعالیت درمان می‌شوید. یک کاردرمانگر بر روی ابعاد جسمی، روحی و روانی و تاثیرات جانبی یک بیماری بر روی زندگی فردی و اجتماعی بیمار تمرکز می‌کند و با ارائه تکنیک‌های درمانی فرد را از وابستگی خارج و به سمت زندگی عادی و فعالیت‌های روزانه سوق می‌دهد.

فیزیوتراپی یا فیزیک‌درمانی شیوه‌ای از درمان بیماری‌ها و اختلالات عصبی-ماهیچه‌ای-اسکلتی با استفاده از تجهیزات مکانیکی، جریان‌های الکتریکی، مانورهای دستی، تمرینات ورزشی و عوامل فیزیکی دیگر است. در این روش‌ها از ورزش، نور، پرتوهای فرابنفش و فروسرخ، گرما و جریان برق استفاده می‌شود. فیزیوتراپی حیطه‌ای از پزشکی است که هدف آن پیشگیری از بیماری‌ها، درمان، توان‌بخشی، بالا بردن سطح سلامت و بهبود کیفیت زندگی افراد است.

طب سنتی از قدیمی ترین شغل در بسیاری از نقاط جهان می باشد و از جمله مهم ترین شغل پزشک طب سنتی می توان به طب سنتی چین، گیاه درمانی و طب اخلاطی، پزشکی جایگزین و شمن باوری و آیورودا اشاره نمود. طب سنتی در اصل مجموعه ای است از دانسته ها و هم چنین مهارت ها و در ضمن یک سری فعالیت هایی می باشد که بر پایه نظریه ها، باورها و هم چنین تجربه های بومی فرهنگ های مختلف می باشد. بسیاری از این تجربه های متخصصین طب سنتی می تواند قابل شرح باشد و یا اینکه نباشد ولی به هر حال در بهداشت و نیز پیشگیری، تشخیص و بهبود و مداوای بیماری های جسمی و ذهنی بسیار مورد استفاده قرار می گیرند.

انجمن علمی، سازمانی است که برای ترویج رشته پزشکی یا حرفهٔ علمی مرتبط با پزشکی یا یک گروهی از رشته‌ها و حرفه‌های مرتبط پزشکی برپا شده‌است.

داروخانه، دواخانه، یا دِراگ اِستور (به انگلیسی: Drugstore) یک فروشگاه خرده‌فروشی است که دارو، محصولات بهداشتی و آرایشی، و تجهیزات پزشکی ساده و جانبی به فروش می‌رساند. در صورتی‌که داروی مورد نیاز خطرناک باشد یا استفاده از آن نیاز به نظر پزشک داشته باشد، داروخانه حتماً از مشتری نسخه پزشک را درخواست می‌کند.

مراکز تصویر برداری برای اکثر مراحل درمانی و جراحی های پزشکی مورد نیاز است و این مراکز با دستگاه های پیشرفته و نوین از نقاط مختلف بدن عکس برداری و یا تصویر برداری می کنند

آزمایشگاه یا لابراتوار (فرانسوی: laboratoire) مکانی است که در آنجا آزمایش‌های سلامتی و کنترلی صورت می‌گیرد

درمانگاه یا کلینیک (به انگلیسی: clinic) ساختمان یا بخشی در بیمارستان یا مرکز بهداشتی - درمانی که به درمان بیماران یا مراقبت پزشکی از بیماران سرپایی اختصاص دارد. معمولاً درمانگاه موسسه‌ای مستقل است که به درمان بیماران می‌پردازد ولی برخلاف بیمارستان بیماران را بستری نمی‌کند.

بیمارستان معمولاً یک ساختمان بزرگ یا چادر بزرگ است که در آن، انجام مراقبت و درمان از سوی پزشکان، جراحان، پرستاران ، بهیاران ،کارشناسان بیهوشی(هوشبری) و اتاق عمل ، متخصصان و دیگر افراد انجام می‌گیرد. معمولا بیمارستان از نظر بزرگی فضا، تعداد کارکنان، انواع خدمات و تنوع رشته‌های درمانی، وسیع تر از درمانگاه یا ساختمان پزشکان است