تعریف
تهوع و استفراغ از علائم بسیار معمول هستند که توسط طیف گسترده ای از شرایط و عوامل ایجاد می شوند و در اغلب موارد به علت گاستروانتریت ویروسی بوجود می آیند که اغلب به اشتباه “آنفلوآنزای معده” یا “بیماری صبحگاهی اوایل حاملگی” نامیده می شوند. بسیاری از داروها می توانند باعث تهوع و استفراغ شوند، همچون بیهوشی عمومی که در جراحی ها صورت می گیرد. به ندرت ممکن است تهوع و استفراغ بعنوان یک مشکل جدی و یا حتی تهدید کننده حیات باشند.
علت
تهوع و استفراغ ممکن است به صورت جداگانه و یا با هم رخ دهند. علل شایع آن عبارتند از :
شیمی درمانی
گاستروپارزی ( عملکرد ضعیف عضلات معده )
بیهوشی عمومی
میگرن
مصرف بیش از حد الکل و یا مواد مخدر
روتاویروس
سرگیجه
گاستروانتریت ویروسی ( آنفولانزا معده )
دیگر علل ایجاد تهوع و استفراغ نیز عبارتند از:
بیماری آدیسون
هپاتیت الکلی
آنافیلاکسی
بی اشتهایی عصبی
آپاندیسیت
خونریزی مغزی
سکته مغزی
تومور مغز
پرخوری عصبی
نارسایی مزمن کلیه
هیپرپلازی مادرزادی آدرنال ( بیماری است که در ارتباط با عملکرد غده آدرنال است )
بیماری کرون
افسردگی
کتواسیدوز دیابتی
سرگیجه
عفونت گوش ( گوش میانی )
مسمویت غذایی
تشنج لوب فرونتال
سنگ های صفراوی
ضربه به سر
سکته
نارسایی قلبی
بیماری هیرشپرونگ
هیپرپاراتیروئیدیسم ( پاراتیروئید بیش از حد فعال )
پرکاری تیروئید ( تیروئید بیش از حد فعال )
پاراتیرویید ( پاراتیرویید بیش از حد فعال )
ایسکمی روده
انسداد روده
هماتوم داخل جمجمه
درهم رفتگی روده ( در کودکان )
سندرم روده تحریک پذیر
سرطان کبد
نارسایی کبد
بیماری منییر
مننژیت
آلرژی به شیر ( در نوزادان و کودکان )
درد معده
سرطان پانکراس
پانکراتیت
زخم معده
تنگی پیلور ( در نوزادان )
پرتو درمانی
فیبروز خلف
اختلال اضطراب اجتماعی ( هراس اجتماعی )
انسداد معده
گلودرد استرپتوکوکی ( در کودکان )
تشنج لوب تمپورال
آسیب های تروماتیک مغز
کی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر تهوع و استفراغ بهمراه علائم هشدار دهنده زیر در شما ایجاد شد هر چه سریعتر جهت فوریت های پزشکی اقدام کنید :
درد قفسه سینه
درد شدید شکمی و پیچش شکم
تاری دید
غش
گیجی
پوست رنگ پریده، سرد و مرطوب،تب بالا و سفتی گردن
بوی مدفوع در استفراغ
درصورتیکه علائم زیر در شما ایجاد شد از کسی بخواهید که شما را سریعاً به بیمارستان منتقل کند و تحت مداوا قرار بگیرید:
تهوع و استفراغ همراه با درد یا سردرد شدید باشد، به خصوص اگر این نوع سردرد را پیش از این نداشته باشید.
قادر به خوردن و یا نوشیدن چیزی به مدت 12 ساعت نبوده اید و یا قادر به نگه داشتن مایعات در بدنتان نیز نباشید.
علائم و نشانه هایی نظیر : کم آبی، تشنگی بیش از حد، خشکی دهان ، ادرار کم ، ادرار تیره رنگ، ضعف و سرگیجه.
استفراغ شما حاوی خون تیره متمایل به رنگ سبز باشد.
درمان
راحت و آسوده باشید : فعالیت بیش از حد و عدم استراحت کافی ممکن است علائم تهوع را بدتر کند.
آب زیادی بنوشید: جرعه های سرد آب، نوشیدنی های گازدار و ترش مانند لیموناد و آب، همچنین چای نعناع نیز ممکن است کمک کننده باشند.
از بوهای قوی و محرک دوری کنید: بوی غذا و پخت و پز، عطر، دود، گرما، رطوبت، سوسوی نور و رانندگی عواملی هستند که ممکن است علائم تهوع و استفراغ را شدت بخشند.
از خوردن غذاهای شیرین اجتناب کنید : از غذاهایی که براحتی هضم می شوند مانند ژلاتین ، بیسکویت و نان تست استفاده کنید. سعی کنید غذاهایی چون غلات، برنج، میوه ها، غذاهای پر پروتئین و غذاهایی با کربوهیدرات بالا را در برنامه غذایی خود داشته باید. از غذاهای چرب و ادویه دار اجتناب کنید. حدود شش ساعت بعد از آخرین باری که استفراغ داشته اید صبر کرده و پس از آن مواد غذایی جامد مصرف کنید. .
چنانچه دچار حالت تهوع دوران بارداری هستید، سعی کنید صبحها قبل از اینکه از تخت بلند شوید اندکی کراکر بخورید.