ادم، تورم ناشی از احتباس مایعات اضافی در بافت های بدن است .اگرچه ادم می تواند هر قسمتی از بدن را تحت تاثیر قرار دهد اما معمولا بیشتر در دست ، بازو ، پا، مچ، ساق پا و ران  دیده می شود.

ادم ممکن است نتیجه دارو درمانی، بارداری و یا یک بیماری نهفته -اغلب نارسایی قلبی، بیماری کلیوی یا سیروز کبدی – باشد.

مصرف دارو جهت حذف مایعات اضافی و کاهش نمک موجود در غذا معمولا ادم را برطرف می کند. وقتی ادم نشانی از بیماری نهفته باشد، بیماری به صورت جداگانه احتیاج به درمان دارد.

علائم و نشانه های ادم شامل موارد زیر است:

• تورم و پف کردگی بافت، درست زیر پوست
• کشیدگی و براق شدن پوست
• پوستی که پس چند ثانیه فشرده شدن فرو رفتگی اش را حفظ می کند
• بزرگ شدن شکم

ادم زمانی رخ می دهد که مایعات از رگهای خونی کوچک در بدن(مویرگ ها) نشت کرده و در بافت های اطراف انباشته می شود که منجر به تورم می شود.

موارد خفیف ادم ممکن است ناشی از حالات زیر باشد:

• نشستن یا قرار گرفتن در یک وضعیت برای مدت  خیلی طولانی
• خوردن مقدار بسیار زیادی از غذاهای پر نمک
• علائم و نشانه های پیش از قاعدگی
• بارداری

ادم می تواند عارضه جانبی برخی از داروها باشد،شامل:

• داروهای باز کننده عروق
• داروهای مهارکننده کانال های کلسیمی
• داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی
• استروژن ها
• نوع مشخصی از دارو های دیابتی به نام تیازولیدن دیون ها

ادم در برخی موارد، ممکن است نشانی از وضعیت پزشکی جدی تری باشد.بیماری ها و شرایطی که ممکن است سبب ادم شود شامل موارد زیر است:

·         نارسایی احتقانی قلب:وقتی یکی یا هر دو بطن قلب توانایی تلمبه کردن موثر خون را از دست می دهد-آنچنان که در نارسایی احتقانی قلب رخ می دهد_خون می تواند به پا ها ،مچ ها ،ساق پا و ران ها پس بزند و منجر به ادم شود.

·         سیروز:تجمع مایعات در حفره شکمی (آسیت) و در پاها ممکن است نتیجه سیروز_بیماری کبدی که اغلب در اثر اعتیاد به الکل ایجاد می شود-باشد.

·         بیماری کلیوی:زمانیکه بیماری کلیوی داشته باشید،ممکن است مایعات اضافی و سدیم در گردش خون موجب ادم شوند.ادم ناشی از بیماری کلیوی معمولا در پاها و اطراف چشم رخ می دهد.

·         آسیب کلیوی:آسیب مویرگ های خونی تصفیه کننده کلیه می تواند منجر به سندرم نفروتیک شود.در سندرم نفروتیک،کاهش سطح پروتئین خون(آلبومین)،منجر به تجمع آب و ایجاد ادم می شود.

·         سیاهرگهای ضعیف یا آسیب دیده پا(عدم کفایت سیاهرگی مزمن):دریچه های یکطرفه موجود در رگهای خونی پا باعث تداوم حرکت خون به سمت قلب می شوند.اگر دریچه ها درست کار نکنند،خون در قسمت های تحتانی پاها جمع شده و موجب تورم می شود.

·         سیستم ناتوان لنفاوی:سیستم لنفاوی بدن به پاکسازی بافت ها از مایعات اضافی کمک می کند.اگر این سیستم آسیب ببیند-برای مثال،در اثر جراحی سرطان-ممکن است غدد و عروق لنفاوی که مایعات به آنها تخلیه می شود درست کار نکنند و منجر به ادم شود.

چنانچه ادم درمان نشود می تواند موجب موارد زیر شود:

• تورم های دردناک فزاینده
• سختی در راه رفتن
• خشکی
• کشیدگی پوست که ممکن است ایجاد خارش و ناراحتی کند
• افزایش خطر عفونت در ناحیه متورم
• ایجاد جوشگاه در لایه های بین بافت ها
• کاهش گردش خون
• کاهش الاستیسیته شریان ها،سیاهرگ ها،مفاصل و عضلات

افزایش خطر زخم های پوستی

چنانچه تورم دارید یا پوستتان کشیده و براق شده یا پس از چند ثانیه فشرده شدن فرو رفتگی اش را حفظ می کند،با پزشکتان ملاقات کنید.اگر موردی از موارد زیر را تجربه کردید جویای مراقبت  فوری پزشکی شوید.

• تنفس کوتاه و بریده
• سخت نفس کشیدن
• درد قفسه سینه

ادم خفیف معمولا به خودی خود برطرف می شود،به خصوص اگر عضو های انتهایی درگیر را بالاتر از سطح قلب قرار دهید. ادم شدیدتر ممکن است با داروهایی درمان شود که کمک می کنند مایعات اضافی در قالب ادرار از بدن دفع شود.یکی از رایج ترین دارو های مدر فروزماید(لازیکس) است.درمان طولانی مدت اساسا روی درمان علت زمینه ساز تورم تمرکز می کند.

شیوه زندگی و درمان های خانگی:

موارد زیر شاید در کاهش یا پیشگیری از عود مجدد ادم کمک کننده باشد.قبل از امتحان کردن این شیوه ها،با پزشکتان در مورد مواردی که مناسب شماست صحبت کنید.

• حرکت:تحرک و به کار بستن عضلات آن بخش از بدنتان که دچار ادم شده است، ممکن است به پمپ کردن مایعات اضافی به قلب کمک کند.از پزشکتان در مورد تمرین هایی که می توانید برای کاهش تورم انجام دهید سوال کنید.
• بالا نگه داشتن:قسمت متورم بدن را سه یا چهار بار در روز و هر بار به مدت 30 دقیقه بالاتر از سطح قلبتان نگه دارید.در برخی موارد،بالا نگه داشتن قسمت درگیر بدن هنگام خواب می تواند مفید باشد.
• ماساژ:مالیدن ناحیه درگیر به سمت قلب با استفاده از فشار محکم و نه دردناک به حرکت مایعات اضافی از آن ناحیه کمک می کند.
• تحت فشار قرار دادن:اگر یکی از اندام های انتهایی شما دچار ادم شده است،پزشکتان ممکن است پوشیدن دستکش یا جوراب های ساق بلند طبی(فشاری) را پیشنهاد کند.این وسایل با حفظ فشار بر روی اندام متورم از تجمع مایعات در بافت جلوگیری می کنند.

• کاهش مصرف نمک:از توصیه های پزشکتان در مورد محدودیت مصرف نمک پیروی کنید.